Kijken dan Zien vindt plaats op enkele bijzondere locaties in Veenhuizen. Sinds 2021 een UNESCO Werelderfgoed, samen met de koloniën van Frederiksoord, Merksplas en Wortel. De twee laatste bevinden zich net over de grens in België.
Met Kijken dan Zien kom je op locaties die normaliter voor het publiek gesloten blijven. Een uitgesproken kans dus om deze te bezichtigen. En als je ook nog eens van hedendaagse kunst houdt, vang je twee vliegen in een klap.
Bitter en Zoet
Bitter en Zoet is de naam van de voormalige apotheek aan de Hospitaallaan. Samen met andere woningen (Plichtgevoel en Toewijding) en een prachtig verbindend deel van voornamelijk glas is het voor veel mensen inmiddels een ‘place to be’ als het gaat om eten en vergaderen.
Bij Bitter en Zoet begint Kijken dan Zien. Want in de lounge en hal zijn enkele werken van de deelnemende kunstenaars te zien. Als een soort van voorvertoning. Een amuse zou je kunnen zeggen. Bij Bitter en Zoet koop je ook je ticket. Meer informatie daarover vind je op de pagina Tickets .
Aardappelloods
Na rijst, mais en tarwe is de aardappel het meest geteelde gewas. Afkomstig uit Zuid-Amerika (Chili, Peru) werd de knol in de 16e eeuw ingevoerd en werd het al snel de voedseldrager van de Nederlandse maaltijden. Geert Veenhuizen en Kornelis Lieuwes de Vries waren Nederlanders die zich in de 19e en 20e eeuw bezighielden met de teelt en ontwikkeling van de aardappel. Denk dan aan de Eigenheimer en het Bintje.
Aardappelen werden in grote hoeveelheden geoogst en moesten bewaard worden. Daar werden speciale loodsen of schuren voor gebouwd. De loods waar Kijken dan Zien exposeert is aan de onderkant van de lange zijden open waardoor lucht naar binnen kan die vervolgens via sleuven in de verhoogde vloer de loods van verse lucht voorziet.
AKMAR
In de aardappelloods zal een nieuwe installatie van AKMAR te zien zijn. In Veenhuizen is zij op zoek gegaan naar verhalen en fysieke voorwerpen en materialen die met de geschiedenis van de voormalige kolonie van de Maatschappij van Weldadigheid te maken hebben. Het ligt voor de hand dat een belangrijk onderdeel van het beeld verwijst naar de plek waar zij haar werk tentoonstelt.
Brandspuithuisje
Vanaf de Generaal van de Boschweg zie je helemaal rechts van het erf een klein huisje c.q. schuurtje waar vroeger de brandweerspuit stond gestald. Het schuurtje kent trouwens een prachtige houten bekapping. Het hele complex van boerderij en schuren werd de Wijkmeesterhoeve genoemd en was het onderkomen van, precies, de wijkmeester. Logisch dat je daar dan ook de brandspuit onderbrengt.
Peter Veen
In het huisje kun je luisteren naar een geluidssculptuur van Peter Veen. De compositie is gemaakt met de zang en waarschuwingsroep van vogelsoorten die op de Rode Lijst staan. De basis is de morsecode SOS: 3x kort, 3x lang, 3x kort. Een soundscape die op die plek goed past.
Villa Nauwgezetheid
De villa gaf onderdak aan de plaatselijke apothekersfamilie en is een van de vele villa’s en (dienst)woningen ontworpen door W.C. Metzelaar. Deze dienstwoning werd in 1909 gebouwd. De naamsaanduiding is verdwenen, maar volgens bronnen zal dat worden hersteld. Het opschrift van menige woning in Veenhuizen verwijst naar de functie van de persoon die er woonde. En ‘nauwgezetheid’ past een apotheker. Voor de goede orde: de villa heeft trappen, maar geen lift.
Henriette Tavenier
Op de begane grond stelt Henriette Tavenier haar lithografische prenten ten toon, die zij de afgelopen tijd heeft gemaakt in de steendrukkerij van Basement Press Diepenheim.
Margriet Thissen
Op de eerste verdieping hangen de banieren van Margriet Thissen met daarop gezeefdrukte afbeeldingen van struwelen en bossages. Als je vanuit de villa naar de overkant van de vaart kijkt, lijken de voorstellingen daar vandaan te komen.
Verenigingsgebouw
Op een ruim eigen terrein staat het verenigingsgebouw bestaande uit conciërgewoning, zalen, vergaderruimte en bibliotheek.
Het pand is gebouwd in 1920-1922 in opdracht van het Ministerie van Justitie, naar ontwerp van S. Wijn. Bestemd voor werknemers van het gevangeniswezen. In 1992-1993 is op de plaats van de voormalige kegelbaan een in bijpassende stijl vormgegeven platte aanbouw gekomen.
Joop Vos
In deze aanbouw hangen vanaf 16 juli a.s. de laatste olieverfschilderijen van Joop Vos. Pas sinds drie jaar is hij van eigeeltempera overgestapt op het schilderen met olieverf. Een langgekoesterde wens die in vervulling is gegaan, omdat er alternatieve verdunners zijn ontwikkeld die nauwelijks tot geen irriterende dampen afgeven. En met olieverf kun je o.a. heel goed nat in nat werken. Een methode die de deur wagenwijd openzet voor toeval.
Sacristie Rooms-katholieke kerk
De kerk is gebouwd in 1891-1893 naar ontwerp van rijksbouwmeester van justitie W.C. Metzelaar voor personeel en gevangenen van Veenhuizen. De schildering in het absisgewelf, voorstellende de hemelvaart van Christus, dateert van ca. 1950 en is van de hand van een toenmalige politieke delinquent.
Kijken dan Zien exposeert in de sacristie helemaal achterin de kerk. De sacristie is niet via de hoofdingang van de kerk te bezoeken, maar via de ingang helemaal aan de achterkant van de kerk. Even omlopen dus.
Maria Berkhout
Het werk van Maria Berkhout is een abstracte vertaling van haar verwondering van alles wat natuur is. In het geval van Kijken dan Zien creëert zij met een groot aantal porseleinen handafdrukken een bijzondere voorstelling die goed past in deze sacrale omgeving.
Houtjesplein
Over het middendeel van de kolonie lopen enkele zandpaden met links en rechts boerenland. Als je de sacristie hebt bezocht, loop je bijna direct het veld in via de onverharde Pastoor Smitslaan. Een laan met aan weerszijden bomen.
Op een bepaald moment kun je rechtsaf een volgend zandpad inslaan. In Veenhuizen wordt dat pad ‘het zwarte wegje’ genoemd. Halverwege zie je aan de linkerkant water met daarnaast een smal zandpad. Het Houtjesplein is daar waar het water is verbreed. Vroeger de plaats voor de boten beladen met hout voor de elektriciteitscentrale en waar ze konden keren.
Peter Veen
Op deze landelijke route kun je met behulp van QR-codes luisteren naar korte verhalen van Peter Veen. Deze QR-codes vind je op vijf paaltjes vanaf het zwarte wegje tot aan de brandweerkazerne. Deze vertellingen bieden gedetailleerde observaties van ogenschijnlijk onopvallende zaken, die ons bestaan kleur geven wanneer we er even bij stilstaan. Neem dus vooral je smartphone en ook je oordoppen mee.